Zakładając własną firmę należy przede wszystkim zdecydować w jakiej formie chcemy ją prowadzić. Jest to zależne w głównej mierze od tego czy będziemy ją prowadzić samodzielnie czy też wraz ze wspólnikiem lub wspólnikami. Poszczególne formy prowadzenia działalności różnią się przede wszystkim:
– sposobem ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania,
– rodzajem prowadzenia księgowości,
– sposobem opodatkowania,
– wysokością minimalnego kapitału koniecznego do założenia działalności,
– formą reprezentacji.
W Polsce mamy dostępne następujące formy prowadzenia działalności gospodarczej:
– indywidualna działalność gospodarcza,
– spółka cywilna,
– spółka handlowa.
– spółka kapitałowa (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna),
– spółki osobowe (spółka jawna, spóła partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna).
Najprostszą formą prowadzenia działalności jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Rozpoczęcie takiej działalności zgłaszamy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, można to zrobić drogą internetową. Rozpoczęcie tego rodzaju działalności nie wymaga posiadania minimalnego kapitału początkowego. Do wyboru mamy następujące formy opodatkowania: opodatkowanie na zasadach ogólnych, ryczałt ewidencjonowany i kartę podatkową. Przedsiębiorca odpowiada całym swym majątkiem za zobowiązania z tytułu prowadzonej działalności i ma wyłączne prawo do reprezentowania swojej firmy. Jest również podatnikiem PIT i może również zostać podatnikiem VAT.
Zawarcie spółki cywilnej wymaga występowania co najmniej dwóch wspólników, którymi mogą zostać osoby fizyczne, osoby prawne, oraz jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną. Umowa zawarcia spółki musi posiadać formę pisemną. Dla tego rodzaju działalności nie ma wyszczególnionej wysokości minimalnego kapitału początkowego. Jeżeli wspólnikami spółki są osoby fizyczne, to w nazwie spółki muszą zostać zawarte ich nazwiska i imiona wraz z dodatkiem „spółka cywilna’ lub skrótu „sc.” Jeżeli wspólnikami są osoby fizyczne a przychody w minionym roku nie przekroczyły 2 milionów EUR to księgowość może być prowadzona w sposób uproszczony, w pozostałych przypadkach jest wymagane prowadzenie pełnej księgowości. W tego rodzaju spółce podatnikami są wspólnicy ponieważ nie posiada ona osobowości prawnej. Każdy wspólnik może reprezentować spółkę oraz każdy z nich ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki.
Do założenia spółki jawnej tak jak w poprzednim wypadku wymagane jest wystąpienie minimum dwóch wspólników. Spółka zawierana jest poprzez umowę w formie pisemnej, a jeżeli występuje wkład wspólnika w postaci nieruchomości lub przedsiębiorstwa konieczny jest również akt notarialny. Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego ze wspólników lub nazwę firmy wchodzącej w skład spółki a także zwrot „spółka jawna” lub skrót „sp. j.” Spółka jawna musi być zarejestrowana Krajowym Rejestrze Sądowym. Sposób prowadzenia księgowości jest taki sam jak w spółce cywilnej.
Spółka partnerska różni się od poprzednich tym, że wspólnikami mogą być jedynie osoby uprawnione do wykonywania wolnych zawodów. Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego z partnerów oraz dopisek „i partner” lub „i partnerzy” lub „spółka partnerska” wraz z nazwą wolnego zawodu. Odpowiedzialność za zobowiązania jest rozgraniczona pomiędzy poszczególnych partnerów. Spółka komandytowa jest zawierana pomiędzy minimum dwoma wspólnikami przy czym jeden z nich to komplementariusz odpowiadający całym swym majątkiem, a drugi to komandytariusz odpowiadający określoną w umowie kwotą. Umowa spółki komandytowej jest zawierana w formie aktu notarialnego Nazwa powinna zawierać nazwisko lub pełną nazwę firmy przynajmniej jednego komplementariusza oraz oznaczenie „spółka komandytowa” lub „sp.k.”. Nazwa nie może zawierać nazwiska ani firmy komandytariusza. Jedyną dopuszczalną formą prowadzenia księgowości jest pełna księgowość. Spółka z ograniczą odpowiedzialnością wymaga przynajmniej jednego założyciela. Zawierana jest w formie aktu notarialnego. Nazwa musi zawierać oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” lub skrót „sp. z o.o.”.
